တၢ်ကဲထီၣ်နီၢ်နီၢ်မနုၤလဲၣ်
ပှၤခံဂၤဆ့ၣ်နီၤ ဒီးကွၢ်ဆိကမိၣ်က့ၤကဒီး အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤတခါ ဒီးတၢ်အစၢတဖၣ်လီၤႉ တဂၤစံး၀ဲလၢသါဆိကမိၣ် လၢအတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ ကၢကီၣ် မ့ၢ်လၢအတၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲအသီ အိၣ်ဒီးအခီပညီ စးထီၣ်၀ဲၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်ပှၤအတဂၤစံး၀ဲၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆါတၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤခံဂၤအံၤ အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ပီၢ်လၢ အလီၤဆီဒိၣ်မးလီၤန့ၣ် ပထံၣ် ဘၣ် ဖျိဖျိဖျါဖျါလီၤႉ
လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤဂ့ၤ‚ လၢဟံၣ်လၢဃီဂ့ၤ‚ လၢတၢ်
အိၣ်ဖှိၣ်ဂ့ၤၣ်လီၤႉ အါန့ၢ် ပကမၤတၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ် လၢခရၠာစးံာ်အမံၤအပူၤန့ၣ်ၢ်သ့လၢ အ၀ဲသ့ၣ်
တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢအတၢ်ပရၠာစးၢဆူ ပှၤဖံလံးပံၤဖိ တဖၣ်အအိၣ်အပူၤန့ၣ်ၣ်‚ မၤတၢ် နီတမံၤတဂ့ၤႉ မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသုသးသတးဒီးၢ် အကစၢ်ဒၣ်၀ဲတက့ၢ်ႉ သုတကွၢ် တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်၀ဲ‚ တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်၀ဲတဂ့ၤႉ မ်အကွၢ်တဂၤလၢ ပှၤဂၤ အတၢ်ၣ် တမ့ၢ်လၢပကသူအီၤ လၢပတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ႉ မ့ၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤလၢယွၤဒီး ပ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် ပဘၣ်တၢ်အဲၣ် ပှၤလၢယွၤအဃိၣ်လီၤႉ ယွၤအတၢ်အဲၣ်မ့ၢ်တၢ်အဲၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤႉ Bငူူ ဃမသတိနမ
ယွၤအိၣ်ဆိးအလီၢ်
ဲၠာနျ ၣ်ါူနအ့သမစန (၁၆၉၆ – ၁၇၈၅) မ့ၢ် ကီၢ်Bဘံးတၢၣ်အသုးခိၣ်ဒိၣ်တဂၤဒီး မ့ၢ်၀ဲဒၣ် ဖါလ့မဲာ်ကရၠာစးၢဖိတဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ ကသူၣ်ထီၣ် ၀့ၢ်ဖးဒိၣ်တ၀့ၢ် န့ၣ်
လီၤႉ ဖဲဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်မူဟ့ၣ်ဒါအီၤ ဒ်သိးကသူၣ်ထီၣ် ကၠီၣ်ကၠံၣ်ယၣ်ကီၢ်လၢအအိၣ်
လၢကီၢ်အမဲရၠာစးကၤကလံၤစိးအခါ‚ အ၀ဲဒုးအိၣ်ထီၣ် ၀့ၢ်စၣ်ဘၣ်နၣ် (ဃငအပ သ် ှၠလၠညညၠ့)
ဒ်အတၢ်ထံၣ်အိၣ်၀ဲအသိး အ၀ဲတ့ဖျါထီၣ်၀ဲ တၢ်လီၢ်
လီၤဟိတဖၣ်လၢ၀့ၢ်ပူၤ လၢအအိၣ်ဒီးတပံၢ်လါဟ့ ဒီးတ့ဖျါ
ထီၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲ တၢ်လီၢ်လၢ သရၠာစးိာ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဆါတၢ်ပရၤ
အကျးအလီၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ဃုာ်ဒီးဟံၣ်ဃီအလီၢ်တဖၣ်ၣ်လီၤႉ
လၢလံာ်လီၤဖျါ ၂၁ အပူၤၢ် တၢ်ထံၣ် လၢအမ့ၢ်၀့ၢ်လီၤဆီတ၀့ၢ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲတဲဘၣ်ဃးဒီး၀့ၢ်အံၤ အက့ၢ်အဂီၤစှၤဒီး တဲ၀ဲအါလၢ ပှၤလၢ အိၣ်လၢ
၀့ၢ်အံၤ သကဲာ်ပ၀းအဂ့ၢ်တဖၣ် ဖဲစီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် ပဟံၣ်လီၤစိၤ လၢထးအခါ‚
အ၀ဲကွဲး၀ဲ‚ ‘‘ဒီးယနၢ်ဟူ တၢ်ကလုၢ်သီၣ်ဖးဒိၣ်လၢ မူခိၣ်စံး၀ဲဒၣ်‚ ကွၢ်ကွၢ်‚ ယွၤအဒဲ
အိၣ်ဒီးပှၤကညီ‚ ဒီးကစၢ်ကအိၣ်၀ဲဆိး၀ဲဒီးအီၤ‚ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ကမ့ၢ် အပှၤဂီၢ်မုၢ်‚…
အိၣ်ဒီးအခီပညီဒ်သိး ကဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်အီၤ
ဖဲယလဲၤဟးဘၣ်တၢ်ဒုးနဲၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်ဒုးနဲၣ်တနီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တ့အီၤတဖၣ် ထုးန့ၢ်ယသးဒိၣ်မးဘၣ်ဆၣ်ၣ်လီၤႉ ဖဲယကွၢ်ထီၣ်
ကသံၣ်ထံအလွဲၢ်တဖၣ်လၢ အစံၣ်ဖျိးလီၤ၀ဲဆူ တၢ်ကံးယာ်
လၢဘၣ်တၢ်တ့အီၤအံၤၣ်လီၤႉ
တဘျီဘျီ ပတၢ်ပလၢၢ်ဘၣ်လံာ်စီဆှံ ကမ့ၢ် တၢ်ဒ်အံၤ အသိးလီၤႉ ပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ မ့ၢ်မးပနၢ်ပၢၢ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်ႉ ပကဘၣ်စးထီၣ်ဖဲလဲၣ်ႉ ဘၣ်တဘၣ် စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤကကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢပဂီၢ် ဒ်အမ့ၢ်ၣ် ဘၣ်ကွဲးအသးလၢ ပဘၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ်ၣ်လီၤႉ ဖဲ ယိၤ ၁၆း၁၃ န့ၣ်‚ ယ့ၣ်။းစံး၀ဲလၢ အ၀ဲဆှၢလီၤ၀ဲသးစီဆှံ ဒ်သိး ‘‘ကဒုးနဲၣ်ပှၤ
တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ’’ႉ ဖဲ ၁ ကရၠာစးံၣ် ၂း၁၂ စီၤပီလူးစံး၀ဲဒူဒူဒ်အံၤၢ် ဟီၣ်ခိၣ်
အသး တမ့ၢ်ဘၣ်ႉ မ့ၢ်သးဘၣ်ဃးဒီးယွၤ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ် လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ကလီပှၤလီၤ’’ႉ
ပကသုးဘူးပသးအါထီၣ်ဆူ လံာ်စီဆှံ ဃုာ်ဒီးတၢ်သးကလၢၢ် ခီဖျိသးမုာ်စီဆှံ
အတၢ်မၤစၢၤပှၤၣ်လီၤႉ ဘငူူ ခမသတိနမ
တၢ်လုၢ်ပာ်အဒိၣ်အမုာ်
တႉ T စတဲး မ့ၢ်ကီၤလၤ၀ါ ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ်လၢတၢ်ပရၠာစးၢပစၢၢ်အပူၤၣ်လီၤႉ အ၀ဲဘၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ခီဖျိအတၢ်ကွဲးဘၣ်ဃး
ဒီး တၢ်ရၠာစး့လိာ်မုာ်လိာ်ကရၠာစးၢကရၠာစးိအဂ့ၢ်အကျိၤ လၢအကါဒိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ အတၢ်ကွဲး
ဖှိၣ်ရၠာစးၤခံခါလၢ အဘၣ်တၢ်စဲကျံးဒီးထုးထီၣ်ရၠာစးၤလီၤအီၤန့ၣ် ပာ်ဖျါတၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကဘီ
တဖၣ်လၢ အတအိၣ်ဒီးချံမူ (ူင်န Bသၠအ) လၢလၢလီၣ်လီၣ်လၢ ပှၤလဲၤတၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤႉ တၢ်အိၣ်အသးလီၤဆီတမံၤ မ့ၢ်၀ဲ စတဲး အိၣ်ဖဲ ကဘီဖးဒိၣ် Tငအၠညငခ အပူၤၣ်လီၤႉ
ဒ်တၢ်မၤသးအဂ့ၢ်အကျိၤ အတၢ်ပာ်ဖျါအသိးၣ်လီၤႉ
တၢ်လုၢ်ထီၣ်သးသမူအဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် အထိၣ်ဟူးဂဲၤပသး ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်
အဒိအတဲာ်လၢအဒိၣ်န့ၢ် ခရၠာစးံာ်အတၢ်လုၢ်ထီၣ်အသးသမူ လၢပဂီၢ်န့ၣ် ပဃုထံၣ်န့ၢ်တသ့
ဘၣ်ႉ ပှၤကွဲးလံာ်ဧ့ၤ့ဘံၤစံး၀ဲ‚ ‘‘မ့မ့ၢ် ခရၠာစးံာ်လုၢ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်တမံၤလၢ တၢ်လုၢ်တၢ်ဒဲးဘး
အဂီၢ်‚ တၢ်လုၢ်တမံၤလၢ အဒုးကဲထီၣ်တၢ်ဘျုး လီၤထူလီၤယိာ်ၣ်ၣ်လံ’’ (ဧ့ၤ့ဘံၤ ၁၀း၁၂‚၁၄ ‚ ခ့ခါ) ႉ
စီၤပီလူး ကွဲးတၢ်ပရၠာစးၢဆူ ပှၤကလၤတံဖိအအိၣ်ၣ်လီၤႉ ‘ခရၠာစးံာ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အသးလၢ ပတၢ်ဒဲးဘး အဂီၢ်…
တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ် ၄ သီၣ်‚ ပှၤအမဲရၠာစးကၤဖိလၢ အဃ့ပှၤကညီတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အခိၣ် နၢ် မၤတ့ၣ်လူၤသၣ်ခ့ကၠူၤနံၣ်ယၣ် ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤၣ်လီၤႉ ဖဲကီၢ်ဆၣ် ၢ်ညိငၠညၠစသူငျ န့ၣ်ၣ်လီၤႉ ပှၤအါဂၤ တနၢ်ဟူ ခ့ အတၢ်သံအဂ့ၢ်အကျိၤဒံးဘၣ်ႉ တၢ်အံၤအဃိ ရၠာစးီဘၢး
ဘၣ်ထဲဖျါ တၢ်သးအုးအကစီၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ ဃ့ကညး ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ကအိၣ်ဘရၣ်အိၣ်ဘှီၣ်ဒီး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်
သးအုးလၢ အတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ စ့ၢ်ကီး ဘၣ်လဲၤခီဖျိ၀ဲဒၣ်လၢ အ၀ဲၢ်ခွါ ဲသ့ည Fႉုနညညနိပ ဘၣ်
တၢ်မၤသံအီၤန့ၣ်လီၤႉ ရၠာစးီးဘၢး တဲဖျါထီၣ်က့ၤ ထါလၢပျၢၤ တယုၢ် လၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ဗနျခ့ပူကျ (၅၂၆–၄၅၆ Bဃ)
လီၤႉ ‘‘ဖဲပမံအခါဒၣ်လဲာ်ၣ်လီၤ’’ႉ
‘‘သးအတၢ်ကူၣ်သ့ ခီဖျိကစၢ်ယွၤအတၢ်သးကညီၤလီၤလး’’ န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤ
လၢပ့ကၢးတိၢ်နီၣ်တိၢ်ဃါအီၤလီၤႉ တၢ်အံၤအခီပညီပာ်ဖျါ၀ဲလၢ ယွၤအတၢ်သးကညီၤ န့ၣ်‚ ဒုးကမၢကမၣ်ပှၤၣ်လီၤႉ
စီၤယၤကိာ်ကွဲးတၢ်ဒ်အံၤၣ်ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ် အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးကဟ့ၣ်လီၤအီၤလီၤ’’ (ယၤကိာ် ၁း၅) ႉ…
တဘၣ်တၢ်လဲၤသဒၣ်နီတစုဘၣ်
ပှၤကွဲးလံာ် ပှၤရၠာစးၤ့ှှါဖိ Fပသိသမ ီသျအသပနလျုပ စံး၀ဲလၢ ‘‘တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးလီၢ်တတီၤ
အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ အိၣ်၀ဲ အတီၤထီထဲလဲၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါသ့ ခီဖျိနလဲၤနုာ်ကွၢ်
အဃိာ်ပူၤဖဲန့ၣ်လီၤ’’ႉ လၢတၢ်ပာ်သးဒ်န့ၣ်အပူၤ ဘၣ်တနံၤ ယဖးတၢ်ကွဲးတယုၢ်လၢ အ့ၣ်ထၢၣ်နဲးပာ်ဖျါ၀ဲလီၤႉ တၢ်ကွဲးခိၣ်တီန့ၣ် မ့ၢ်‘‘ဃိာ်အနးကတၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ (၈) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢဃိာ်တဖၣ်အကျါ တဖျၢၣ်န့ၣ် ပှၤဃိာ်ဖိကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒုးယာ်အီၤလၢ ဒၢးဆံးဆံး
ဖိပူၤ ပာ်အီၤထဲတဂၤလီၤႉ
ပသးဆၢအိၣ် ရၠာစး့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤဆၢၣ်အံၤ အဃိၣ် မ့ၢ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ အအၢနးမးန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်အိၣ်လီၤဖးထဲတဂၤအံၤ မ့ၢ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်ဆါနးမး ဖဲဘၣ်တူၢ်တၢ်ထဲ တဂၤလၢ သ့ၣ်ဖျၢၣ်ထူၣ်စုညါလိၤ ဖဲအတၢ်ဘၣ်ထွဲလီၤစိၤဒီးပၢ် ထီၣ်တဲာ်၀ဲအခါ
န့ၣ်လီၤႉ ပနၢ်ဟူဘၣ်တၢ်အံၤလၢ အ၀ဲအတၢ်ကိးပသူထီၣ်လၢ အကလုၢ်ဖးဒိၣ်ဒီး စံး၀ဲဒၣ်‚ ‘‘အ့ၤလံၤအ့ၤလံၤ‚ လါမါစၤဘၤဃသၢနံ‚ ဒ်ပစံးတၢ်အသိး ယကစၢ်ဧၢ‚ ယကစၢ်ဧၢၣ်‚ သတူၢ်ကလာ် အပူၤ‚ ခရၠာစးံာ်ဘၣ်အိၣ်ထဲတဂၤ‚ ဘၣ်တၢ်ညိကွံာ်ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်တူၢ်
တၢ် ထဲတဂၤအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် ပၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢပဂီၢ် ‘‘ယတညိကွံာ်ဘၣ်…
နီၣ်စံၢ်သ့ၣ်စၤယံးသိ
နမ့ၢ် လဲၤဟးဆူသ၀ီကပ့းရၠာစးနီၣ်လၢ အအိၣ်လၢပီၣ်လဲၣ်ကၤလံၤလါ အကပၤန့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ် ပှၤဒုးနဲၣ်ဃာ် နီၣ်စံၢ်သ့ၣ်စၤယံးသိတဖၣ်အါမးန့ၣ်လီၤႉ သ့ၣ်စၤယံး
သိဆၢၣ်ဂံာ်အံၤ အိၣ်၀ဲခံကူာ်လီၤ - အမိၢ်ပှၢ်ဒီး‚ တၢ်ဂံာ်ဘျဲးတၢ်အပၣ်တခါလီၤႉ သိဆၢၢ်အမိၢ်ပှၢ်အံၤ ဒိၣ်၀ဲက၀ီၤ၀ဲၣ်လီၤႉ သ့ၣ်စၤယံး အသၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤဖဲကျိၤအံၤအပူၤၣ်
ဆၢၣ်ဂံာ်အပၣ်လၢ ပှၤမၤလၢလၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်၀ံၢ်တရၠာစးံး အီၤ ဒ်သိး သိကဟးထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်တနၤ ဖဲ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှâး တချုးတုၢ်တၢ်သံဒံး
ဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ့်ှâး လဲၤထီၣ်ဆူ ကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံး အလိၤ ဒီးကွၢ်လီၤတၢ်ဆူ ၀့ၢ်ယ့ှူၤ့ှှလ့ၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲကစၢၢ်ခိၣ်န့ၣ် ဖဲက့ၤသစ့မနၤတၤသၣ်လီၢ်န့ၣ် အ၀ဲထုကဖၣ်ဆူ အပၢ်အအိၣ်ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ်န့ၣ်ၢ်အလီၢ်လီၤ ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ အကပၢၤလီၤ၀ဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ် ဒ်တၢ်သွံၣ်လီၤစီၤ အဖျၢၣ်ဖးဒိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ’’ (လူၤကၣ်၂၂း၄၄) ႉ
ယ့ၣ့်ှâးမ့ၢ် ယွၤအဖိခွါၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကဟံးန့ၢ်ကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးတဖၣ် (ယိၤ ၁း၂၉) ၣ်လီၤႉ ‘‘မ့ၢ်မးစိာ်၀ဲ ပတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ႉႉႉ ဘၣ်တၢ်ဆဲးဖျိအီၤလၢ ပတၢ်ကမၣ်အဃိ ဒီးဘၣ်တၢ်မၤသဘှံးအီၤလၢ…
အိးထီၣ်Bတဲၤတဖၣ်
လၢကီၢ်အမဲရၠာစးကၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်‚ မံၤလၢအမ့ၢ် ဃ့ၠမူငန ှင််သမိ
မ့ၢ်မံၤလၢ အကါဒိၣ်တဖျၢၣ်လီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ်သူဖံး -အမဲရၠာစးကၤဖိ အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အြပၢ‚ ‘‘ဖျၢၣ်ယၤတီၢ်’’ (ာ်ွဗ) အကရၠာစးၢ အတၢ်ြပၢအပူၤလီၤႉ လၢကလုာ် အတၢ်ကွၢ်မဲာ်‚ တၢ်မၤတတီတလိၤ‚ ဒီးတၢ်မၤတံာ် တၢ်အိၣ်စံာ်အိၣ်
ကျၢၤအပူၤၣ်လီၤႉ အဃိ ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤလၢ တၢ်လီၢ် တၢ်လၤလၢ အအိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ လၢ (ာ်ွဗ) ကရၠာစးၢ‚ အတၢ်ြပၢ ‘‘ဖျၢၣ်ယၤတီၢ်’’ အပူၤလီၤႉ အ၀ဲကဲထီၣ်ပှၤလၢ အအိးထီၣ့်တဲၤ ဒ်သိးပှၤကိးကလုာ်ဒဲး အဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ကနုာ်လီၤ ြပၢဘၣ်‚ (ာ်ွဗ) ကရၠာစးၢၣ်လီၤႉ
‘‘တၢ်အိးထီၣ့်တဲၤ’’ တၢ်ကတိၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်တခါလၢ တၢ်မၤ တၢ်သးခုကစီၣ် အသးကံၢ်ပူၤ စ့ၢ်ကီးလီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှâး စံး၀ဲဒၣ် ‘‘မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး‚
လဲၤဒုးကဲထီၣ်ပှၤကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ် လၢယပျဲၢ်ယဘီၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးဘျၢအီၤလၢ ပၢ်‚ ဒီးဖိခွါၢ်
ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယမၤလိာ်တ့ၢ်သု ခဲလၢာ်တက့ၢ်ႉ ဒီးကွၢ်ကွၢ်…
တၢ်သးအုးအစဲးဖီကဟၣ် တၢ်မၤလီၢ်
ယမ့ၢ်ပှၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလိာ်ကွဲဖျၢၣ်ထူကရၠာစးၢအမံၤ မ့ၢ် ဃူနလနူၠညိ Bမသတညျ တစိၤယသးလီၤႉ ယသ့ၣ်ညါဘၣ်ယဲလၢ ယအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟး ဂီၤလၢအဃိ စ့ၢ်ကီးလီၤႉ ဃူနလနူၠညိ Bမသတညျ မ့ၢ်ဖျၢၣ်ထူကရၠာစးၢလွံၢ်ဖုအကျါ တဖုလၢ
အတအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢ ှကစနမ Bသတူ အပှၤလိာ်ကွဲ တၢ်စဲၣ်နီၤအတၢ်ြပၢအကျါ နီ တဘျီ ဘၣ်ဆၣ်ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ မ့ၢ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်တဖၣ်
ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်မၤဟးဂီၤအသးအဃိၣ်လီၤႉ
ဟီၣ်ခိၣ်လၢအဟးဂူာ်ဟးဂီၤၣ် မ့ၢ်၀ဲ‚ ‘‘တၢ်သူၣ်အုးသးအုး အစဲးဖီကဖၣ် တၢ်မၤလီၢ်’’ သ့စ့ၢ်ကီးလီၤႉ ဖျါ၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်သးဟးဂီၤဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ခီဖျိပတၢ်ဃုထၢဒၣ်၀ဲမ့ၢ်ဂ့ၤ‚ တၢ်အိၣ် အသးလၢ ပလဲလိာ်အီၤတသ့မ့ၢ်ဂ့ၤ‚ တၢ်တဖၣ်အံၤ အကတၢၢ်တအိၣ်၀ဲဘၣ်ႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ ပှၤပိာ်ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အခံတဖၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်‚ တမ့ၢ်ထဲ ခဲကိာ်
တဃၣ်အဂီၢ်ဘၣ်‚ ပအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢတနံၤအံၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှâး
စံး၀ဲၣ်တဖၣ် ဒ်သိးသုကအိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢယပူၤလီၤ
လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤၣ်ဘၣ်ႉ ကစၢ်ခရၠာစးံာ်Bတီဆၢတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ‚ အိၣ်ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ…
အ၀ဲဟဲလၢနဂီၢ်
လၢအလံာ်တဖၣ်‚ တၢ်မၤကွၢ် (T့န Tမငၠူ) ဒီး တိာ်ထီတၢးထီ (T့န ဃၠျအူန)
တဖၣ်အပူၤ‚ ဖရၠာစးဲးခးဖ်ခး (Fမၠညဖ ုၠ်ုၠ) (၁၈၈၃-၁၉၂၄) ‚ ပာ်ဖျါထီၣ်
တၢ်အိၣ်မူ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်အိၣ်သးလီၤရၠာစးၢၢ်လီၤစၢၢ်လၢ အလဲလိာ်ကွံာ်ပှၤကညီဆူ တၢ်အိၣ်ကလီအပီၣ်လဲၣ် လၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်ၣ်လီၤႉ ခးဖ်ခး တဲ၀ဲၣ်ၣ် မတၤမး တသ့ၣ်ညါ ဘၣ်ႉ တၢ်တခါအံၤ
မ့ၢ်တၢ်မိၢ်ပှၢ်ၢ်ဒံးတၢ်လၢ အသးသမူအိၣ်
တခါန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲကစၢ်ခရၠာစးံာ် စးထီၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤ အခါန့ၣ်‚ အ၀ဲလဲၤဆူ ဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤလၢ နစၤရၠာစး့းအခါ‚ ဆၢထၢၣ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါ ဒီးဖး၀ဲ ၀ံယ့ှှါယၤအလံာ်‚ ‘‘ယွၤအသးအိၣ်လၢယလိၤလီၤႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ‚ ဖှူယၤ ဒ်သိး ယကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုအကစီၣ်လၢ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိလီၤႉ မၢလီၤယၤ‚ (ဒ်သိးယကမၤဘျါက့ၤ ပှၤအသူၣ်ကၢ်အသးလီၤ) ‚ ဒ်သိးယကကိးထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤဘၣ်တၢ်မၢကဲကုၢ်အဂီၢ်‚ ဒီးတၢ်ထံၣ်ထီၣ် က့ၤလၢပှၤမဲာ်ဘျီၣ်အဂီၢ်‚ ဒ်သိးယကပျၢ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအီၤၣ်လီၤ’’ (လူၤကၣ် ၄း၁၈-၁၉)…